Het Nederlandsch Magazijn publiceert in 1835 een uitgebreid artikel over Armenië, een land dat de meeste lezers van destijds niet of nauwelijks kenden. Het is een land met een rijke historie. Een rijkgeschakeerd land ook.
De lucht is er meestal koud, en de luchtsgesteldheid guur in de hooggelegene plaatsen; zij is zachter in de valleijen en vlakten, waar men granen, wijnen, vruchten en zelfs katoen teelt. De natuurkundigen gelooven, dat de abrikoos in Armenië te huis behoort.
Volgens de auteur van het artikel zijn Armeniërs een mooi volk.
De Armeniërs zijn gewoonlijk schoone mannen; zij hebben zwarte oogen en haar, eenen blik vol levendigheid, eenen gebogen neus en zijn een weinig bruin van vel. De vrouwen onderscheiden zich door de regelmatigheid en fijnheid harer gelaatstrekken.
Ze zijn ook een gematigd volk. De Armeniër is “deftig, regtschapen en heeft veel gezond verstand”.
Hij is langzaam, kalm en welberaden; hij munt noch door moed, noch door dapperheid uit; hij is zeer gehecht aan de gebruiken zijner voorvaderen, leeft bestendig in het midden der zijnen en bemint zijne kinderen zeer. De vrouwen gaan niet dan buiten ’s huis en leven zeer afgezonderd.
Het land werd in de loop der eeuwen begeerd door vele machthebbers. Armeniërs vestigden zich op hun beurt in tal van landen. Volgens het artikel leefden er alleen al in Turkije rond 1835 een miljoen Armeniërs.
Aan dit werkzame volk is het, dat Turkije een groot gedeelte zijner fabrijken te danken heeft, en de Turken vertrouwen hun ook de vervaardiging hunner munten en het beheer hunner kruidmolen toe.
De Armeniërs werden klaarblijkelijk niet als een bedreiging gezien.
De Armeniërs, vredelievend en vreesachtig, verfoeijen al wat naar omwenteling zweeft, en zouden ongaarne den ondergang van het Turksche rijk zien. Zij boezemen geenerlei bezorgdheid in aan de Turken, welke, om hen naar waarheid te kenschetsen, hen vergelijken bij kameelen, dieren even zachtaardig en lijdzaam als nuttig.
Nederlandsch Magazijn, 1835, p. 270-272.
Lees hier de volledige tekst van het artikel.
Lees hier de hertaalde, makkelijk leesbare versie van het oorspronkelijke artikel.
In het Drents Museum was enkele jaren geleden een expositie over Armenië. Het online magazine Historiek.net publiceerde er over.
Historiek.net – De vroegste geschiedenis van Armenië… te zien in het Drents Museum
Volgens het artikel leefden Armeniërs en Turken in de eerste helft van de 19de eeuw in goede harmonie samen. Daar kwam later verandering in. Aan het einde van de 19de eeuw en in het begin van de 20ste eeuw werden vele honderdduizenden Armeniërs in het Ottomaanse rijk vermoord. Dat bloedbad staat bekend als de Armeense genocide, ook al betwisten de Turken dat het zo genoemd mag worden. Meer daarover op NPO Kennis.
NPO Kennis – Was de moord op Armeniërs genocide?
De VPRO zond in 2014 een documentaire uit over Armenië onder de titel ‘Arm Armenië’. Het land is door conflicten met buurlanden Turkije en Azerbeidjan sterk geïsoleerd geraakt.
